Απώλεια ακοής: Συμπτώματα και αντιμετώπιση

Η απώλεια ακοής είναι ένα πρόβλημα που έρχεται… σιωπηλά και συχνά δεν γίνεται αντιληπτή από τον πάσχοντα προτού περάσει μια τριετία. Κι αυτό γιατί η εμφάνισή της είναι τόσο σταδιακή που δεν απασχολεί αμέσως το άτομο, αλλά το δυσκολεύει μέρα με τη μέρα. 

Όσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η απώλεια ακοής είναι ένα σύνηθες πρόβλημα, με περίπου μισό δισ. ανθρώπους διεθνώς να την αντιμετωπίζουν σε κάποιο βαθμό. Πέραν δε των προφανών περιορισμών που φέρνει στη λειτουργικότητα του πάσχοντα, δημιουργεί κοινωνικά εμπόδια, αφού τον περιθωριοποιεί, αλλά και ψυχολογικά βάρη, καθώς ξαφνικά το άτομο μένει μόνο να αντιμετωπίσει έναν κόσμο με λιγότερους ή και καθόλου ήχους και να διαχειριστεί την αδυναμία του να επικοινωνήσει με τους άλλους.

Πού οφείλεται όμως η όλο και μεγαλύτερη συχνότητα του προβλήματος; Η συνεχής αύξηση των επιπέδων του θορύβου γύρω μας, τόσο στην εργασία όσο και στο σπίτι, είναι ένας καταλυτικός παράγοντας για την απώλεια ακοής. Η παρατεταμένη έκθεση σε θορύβους υψηλής έντασης μπορεί να προκαλέσει σοβαρά ακουστικά προβλήματα και μάλιστα όχι μόνο στα άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, με τα οποία έχουμε συνδέσει την απώλεια ακοής, αλλά και στα παιδιά. Η εκτίναξη τις τελευταίες δεκαετίες της χρήσης συσκευών αναπαραγωγής ήχων, αλλά και ατομικών ακουστικών έχει προλειάνει το έδαφος για τη βαρηκοΐα από μικρότερες ηλικίες. 

Η απώλεια ακοής μπορεί να είναι βαρηκοΐα αγωγής ή νευροαισθητήρια βαρηκοΐα. Στη μεν πρώτη περίπτωση το πρόβλημα οφείλεται στην απόφραξη του έξω αυτιού από κερί ή κάποιο άλλο σώμα, σε λοιμώξεις του μέσου ωτός ή συγκέντρωση υγρού, σε βλάβες στο τύμπανο ή σε ωτοσκλήρυνση. Στη νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μιλάμε για βλάβη του κοχλία και του νεύρου, με αίτια όπως η κληρονομικότητα, η βαρηκοΐα λόγω ηλικίας, η ακουστική βλάβη και ιογενείς λοιμώξεις του έξω αυτιού, για παράδειγμα μηνιγγίτιδα.

Απώλεια ακοής: Τι πρέπει να μας προβληματίσει;

Πότε πρέπει να χτυπήσει λοιπόν καμπανάκι, ώστε να κινηθούμε εγκαίρως για την αντιμετώπιση του προβλήματος; Τα σημάδια που πρέπει να θορυβήσουν τον πάσχοντα είναι πολλά.

• Συνήθως πρώτοι το αντιλαμβάνονται οι οικείοι του, που καταλαβαίνουν ότι κάτι δεν πάει καλά στις μεταξύ τους επαφές και συζητήσεις.

• Ο πάσχοντας αρχίζει σταδιακά να ζητά από τους άλλους να επαναλάβουν αυτό που του είπαν, ενώ όσο το πρόβλημα εξελίσσεται ακούει τις κουβέντες των άλλων ως σιγομουρμουρίσματα.

• Όταν μιλάνε πολλοί άνθρωποι μαζί ή υπάρχει ένα θορυβώδες φόντο τότε η δυσκολία του να παρακολουθήσει μεγαλώνει ακόμα περισσότερο, κάτι που συνήθως το άτομο θεωρεί φυσιολογικό.

• Ακόμα δυσκολότερες είναι οι συζητήσεις μέσω τηλεφώνου, όπου το άτομο δεν έχει τη δυνατότητα να δει τον συνομιλητή του και να καταλάβει από τα εξωλεκτικά συμφραζόμενα το αντικείμενο της συνομιλίας.

• Όταν κάθεται να δει τηλεόραση ή να ακούσει ραδιόφωνο, ανεβάζει την ένταση σε βαθμό ενοχλητικό για τους γύρω του.

• Πολλές φορές οι βαρήκοοι δεν μπορούν να πιάσουν τις υψηλές συχνότητες, όπως είναι για παράδειγμα το θρόισμα των φύλλων ή το κελάηδισμα των πουλιών. 

• Η συνεχής προσπάθεια συγκέντρωσης για να ακούσει ένα βαρήκοο άτομο καλά προκαλεί ένα μόνιμο αίσθημα κόπωσης και άγχους που πρέπει να το προβληματίσει. 

• Επίσης, μεταξύ των συμπτωμάτων περιλαμβάνονται οι συνεχείς εμβοές και οι ζαλάδες.

Τα συμπτώματα αυτά δεν έρχονται αιφνίδια ούτε όλα μαζί, γι’ αυτό και συνήθως το άτομο αργεί να αντιληφθεί το πρόβλημα. Ακόμα όμως κι αν το αντιληφθεί, συχνά αρνείται να το συνειδητοποιήσει και να το παραδεχθεί. 

Διάγνωση και αντιμετώπιση

Αν ένα από αυτά τα συμπτώματα κάνει την εμφάνισή του στην καθημερινότητά σας και καταλάβετε ότι κάτι δεν πάει καλά με την ακοή σας, καλό είναι να απευθυνθείτε άμεσα στον ωτορινολαρυγγολόγο σας, για να την ελέγξετε μέσω της ακοομέτρησης και σε κάποιες περιπτώσεις και της τυμπανομετρίας που εντοπίζει την ακριβή θέση της βλάβης. Η ακοομέτρηση, πέραν της διάγνωσης, αξιοποιείται σε συνδυασμό με τις ανάγκες του κάθε ατόμου, ώστε να προσδιορίσει και τον τύπο ακουστικού βοηθήματος που είναι το κατάλληλο για την περίπτωση. 

Οι τρόποι για την αντιμετώπιση της απώλειας ακοής εξαρτώνται από τον τύπο του προβλήματος. Έτσι, στη βαρηκοΐα αγωγής αρκεί να αντιμετωπιστεί το αίτιο που την προκαλεί, είτε συντηρητικά είτε χειρουργικά, για να αποκατασταθεί το πρόβλημα.

Στη νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, που είναι μια μόνιμη κατάσταση, τα ακουστικά βαρηκοΐας είναι το ενδεδειγμένο μέσο. Μπορούν να εφαρμοστούν πίσω από το αυτί ή εντός του αυτιού, χωρίς να φαίνονται, ενώ στις βαρύτερες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί χειρουργική τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος. 

Αν δυσκολεύεστε να ακούσετε τι σας λένε οι άλλοι και η καθημερινή σας επικοινωνία έχει γίνει δύσκολη, μην αδιαφορήσετε. Επισκεφθείτε τον ωτορινολαρυγγολόγο σας και μαζί του θα βρείτε τις λύσεις, ώστε να ξανακούσετε τον κόσμο καθαρά.